Không như giảm thuế giá trị gia tăng, giảm thuế thu nhập sẽ chỉ tác động đến sản phẩm trung gian do vậy tác động tới thị trường sẽ lâu hơn.
Chiều 21/6, Quốc hội đã thông qua nghị quyết về ban hành một số chính sách thuế nhằm tháo gỡ khó khăn cho tổ chức và cá nhân với tỷ lệ tán thành trên 95% đại biểu có mặt.
Mức giảm 30% với số thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp năm 2012 được áp dụng với một số loại hình doanh nghiệp cụ thể. Bao gồm: doanh nghiệp nhỏ và vừa, không bao gồm doanh nghiệp nhỏ và vừa kinh doanh trong lĩnh vực xổ số, bất động sản, chứng khoán, tài chính, ngân hàng, bảo hiểm, sản xuất hàng hoá, dịch vụ thuộc diện chịu thuế tiêu thụ đặc biệt, doanh nghiệp được xếp hạng 1, hạng đặc biệt thuộc tập đoàn kinh tế, tổng công ty; và doanh nghiệp sử dụng nhiều lao động trong lĩnh vực sản xuất, gia công, chế biến: nông sản, lâm sản, thuỷ sản, dệt may, da giày, linh kiện điện tử; xây dựng công trình hạ tầng kinh tế - xã hội.
Có nhiều ý kiến cho rằng việc giảm thuế thu nhập sẽ không giúp ích nhiều cho các doanh nghiệp. Bởi những doanh nghiệp phải đóng thuế thu nhập đều là doanh nghiệp kinh doanh có lãi, còn cần trợ giúp là những doanh nghiệp làm ăn thua lỗ.
Cái lý của thị trường
Trước khi quyết định một chính sách kinh tế, cơ quan quản lý chắc chắn sẽ cân nhắc nhiều nhưng phải đảm bảo theo nguyên tắc thị trường. Ở đó những công ty tạo những sản phẩm không thiết dụng hay vận hành không hữu hiệu hay bỏ vốn liếng sản xuất quá nhiều sẽ chịu nhiều phần thua lỗ.
Dần dần các công ty này phải học hỏi cách sản xuất và cạnh tranh hữu hiệu - chế tạo ra sản phẩm được khách ưa chuộng và bán được giá cao - nếu không thì sẽ bị phá sản, và lúc đó người khác sẽ dành lấy các cơ sở của họ cùng với máy móc, tài nguyên. Đó là động cơ khích lệ kinh tế hoạt động trong một nền kinh tế thị trường.
Trong cùng điều kiện các doanh nghiệp sinh ra, phát triển và phá sản trước hết từ chính doanh nghiệp đó. Vì vậy nếu doanh nghiệp thua lỗ thì chắc hẳn trong nội tại doanh nghiệp có những phần không phù hợp với thị trường. Doanh nghiệp không phù hợp thì loại bỏ là cần thiết. Do đó ý kiến cho rằng cần cứu doanh nghiệp kinh doanh thua lỗ dường như trái với những nguyên tắc thị trường.
Một chính sách tốt cần thời gian
Khác với chính sách tiền tệ tác động trực tiếp lên cung tiền, lãi suất những yếu tố nhạy cảm với doanh nghiệp thì chính sách tài khóa sẽ có tác động chậm hơn.
Trước tiên doanh nghiệp phải kinh doanh hiệu quả, có lãi nhất định. Ví dụ một doanh nghiệp vừa sản xuất mặt hàng tiêu dùng có lợi nhuận trước thuế khoảng 6 tỷ đồng. Với thuế thu nhập doanh nghiệp 25% hiện hành thì doanh nghiệp phải nộp 1,5 tỷ đồng tiền thuế.
Theo Nghị quyết mới của Quốc hội, doanh nghiệp sẽ tiết kiệm được 450 triệu tiền thuế, chuyển thành vốn kinh doanh có lãi suất bằng 0 tại kỳ tiếp theo.
Hạ lãi suất giúp doanh nghiệp ngay lập tức hạ chi phí hoạt động của kỳ sản xuất đó, từ đó giảm ngay giá thành sản phẩm thì giảm thuế thu nhập sẽ cần ít nhất 2 chu kỳ sản xuất để làm được điều đó.
Giảm thuế thu nhập doanh nghiệp tác động nhiều lên sản phẩm trung gian còn không tác động lên sản phầm đầu cuối trực tiếp như thuế giá trị gia tăng. Do vậy để giá thành sản phẩm thực sự hạ như mong muốn cần nhiều thời gian để chính sách lan tỏa đến tất cả các khâu trong quá trình sản xuất.
Hạ lãi suất, cắt giảm thuế thu nhập đều là các biện pháp giúp doanh nghiệp trong giai đoạn khó khăn hiện tại. Tuy nhiên hiệu quả chính sách đến đâu cần thời gian để trả lời. Còn doanh nghiệp không nên quá trông chờ vào chính sách hỗ trợ của Nhà nước bởi “cầu người không bằng tự cầu mình”. Doanh nghiệp có kinh doanh hiệu quả thì mới có cơ hội nhận được hỗ trợ từ Nhà nước.
